قایم‌باشک
- توضیح بازی: یکی از کلاسیک‌ترین و محبوب‌ترین بازی‌ها. یک نفر چشم می‌گذارد و تا عدد مشخصی (مثلاً ۲۰ یا ۵۰) می‌شمارد، در حالی که بقیه پنهان می‌شوند. سپس فردی که چشم گذاشته به دنبال دیگران می‌گردد. اولین کسی که پیدا شود، در دور بعدی چشم می‌گذارد (یا آخرین نفر، بسته به قوانین توافقی).
- وسایل مورد نیاز: فضای کافی برای پنهان شدن (پشت مبل، زیر میز، داخل کمد، پشت پرده و…).
- فواید بازی: تقویت مهارت‌های حرکتی درشت (دویدن، خم شدن)، درک فضایی، تفکر استراتژیک (انتخاب بهترین مکان برای پنهان شدن یا جستجو)، صبر و هیجان.
- نکات اضافی: برای کودکان کوچک‌تر، محدوده‌ی پنهان شدن را مشخص کنید (مثلاً فقط در اتاق نشیمن). می‌توانید قوانین را کمی تغییر دهید، مثلاً کسی که پیدا می‌شود باید به محل چشم گذاشتن برگردد و “سُک سُک” کند.
ساختن خانه یا قلعه با پتو
- توضیح بازی: با استفاده از پتو، ملحفه، بالش، صندلی، مبل و گیره‌های لباس، یک خانه، قلعه یا تونل امن و دنج بسازید. بچه‌ها عاشق داشتن یک فضای خصوصی و جادویی برای خودشان هستند.
- وسایل مورد نیاز: پتو، ملحفه، بالش، صندلی، گیره لباس، چراغ قوه (برای داخل قلعه).
- فواید بازی: تقویت خلاقیت و تخیل، مهارت حل مسئله (چطور سازه را پایدار نگه داریم؟)، کار گروهی (اگر چند کودک باشند)، ایجاد حس استقلال و داشتن فضای شخصی.
- نکات اضافی: داخل قلعه می‌توانید کتاب بخوانید، قصه بگویید، بازی‌های فکری کوچک انجام دهید یا یک پیک‌نیک کوچک برگزار کنید.
مسیر مانع خانگی
- توضیح بازی: با استفاده از وسایل خانه، یک مسیر پر از مانع طراحی کنید. مثلاً کودک باید از زیر یک صندلی بخزد، روی بالش‌ها بپرد، دور یک میز بدود، یک توپ را داخل سبد بیندازد و… .
- وسایل مورد نیاز: بالش، کوسن، صندلی، میز کوچک، تونل‌های پارچه‌ای (اگر دارید)، طناب یا نخ برای راه رفتن روی خط، سبد و توپ نرم.
- فواید بازی: تقویت مهارت‌های حرکتی درشت (پریدن، خزیدن، دویدن، تعادل)، هماهنگی چشم و دست، دنبال کردن دستورالعمل‌ها، حل مسئله (چگونه از مانع عبور کنم؟)، تخلیه انرژی.
- نکات اضافی: مسیر را متناسب با سن و توانایی کودک طراحی کنید. برای جذابیت بیشتر، زمان بگیرید و کودک را تشویق کنید رکورد خودش را بشکند. حتماً به ایمنی مسیر توجه کنید و وسایل تیز یا خطرناک را حذف کنید.
گنج‌یابی
- توضیح بازی: یک “گنج” (اسباب‌بازی کوچک، خوراکی مورد علاقه، یا هر چیز جذاب دیگر) را در جایی از خانه پنهان کنید. سپس سرنخ‌هایی (نقاشی، نوشته‌های ساده، معما) طراحی کنید که کودک را مرحله به مرحله به سمت گنج هدایت کند. اولین سرنخ را به کودک بدهید تا بقیه را پیدا کند.
- وسایل مورد نیاز: “گنج”، کاغذ و مداد/ماژیک برای نوشتن یا کشیدن سرنخ‌ها.
- فواید بازی: تقویت مهارت حل مسئله، تفکر انتقادی، خواندن و درک مطلب (برای کودکان بزرگتر)، دنبال کردن دستورالعمل‌ها، افزایش دقت و تمرکز، هیجان کشف.
- نکات اضافی: سطح دشواری سرنخ‌ها را متناسب با سن کودک تنظیم کنید. برای کودکان کوچک‌تر از نقاشی یا عکس استفاده کنید. می‌توانید تم خاصی برای گنج‌یابی در نظر بگیرید (مثلاً دزدان دریایی).
نقاشی، کاردستی و خمیر بازی
- توضیح بازی: میز یا فضایی را به فعالیت‌های هنری اختصاص دهید. نقاشی با آبرنگ، مداد رنگی، گواش، ساخت کاردستی با کاغذ رنگی، چسب، قیچی (با نظارت)، مقوا، مواد بازیافتی (مانند لوله دستمال کاغذی، بطری پلاستیکی) یا بازی با خمیر بازی.
- وسایل مورد نیاز: کاغذ، مقوا، مداد رنگی، ماژیک، آبرنگ، گواش، قلم‌مو، چسب، قیچی ایمن، خمیر بازی، مواد بازیافتی و…
- فواید بازی: تقویت خلاقیت و تخیل، مهارت‌های حرکتی ظریف (کار با انگشتان)، هماهنگی چشم و دست، بیان احساسات، آشنایی با رنگ‌ها و بافت‌ها، افزایش تمرکز.
- نکات اضافی: نگران کثیف‌کاری نباشید! یک سفره یا روزنامه زیر دست کودک پهن کنید. به جای نتیجه‌ی کار، بر فرآیند خلق کردن و لذت بردن کودک تمرکز کنید.
مجسمه بازی موزیکال
- توضیح بازی: یک موسیقی شاد پخش کنید و از بچه‌ها بخواهید با آن برقصند و حرکت کنند. ناگهان موسیقی را قطع کنید. در این لحظه همه باید مثل مجسمه بی‌حرکت بایستند. هر کس تکان بخورد، از بازی خارج می‌شود (یا فقط می‌خندید و دوباره ادامه می‌دهید!). آخرین نفری که باقی بماند، برنده است.
- وسایل مورد نیاز: پخش‌کننده موسیقی و موسیقی شاد و پرانرژی.
- فواید بازی: تقویت مهارت شنیداری، کنترل حرکتی، واکنش سریع، تخلیه انرژی، سرگرمی و خنده.
- نکات اضافی: می‌توانید قوانین را تغییر دهید، مثلاً وقتی موسیقی قطع می‌شود، همه باید یک حالت خاص (مثل حیوانات، خوشحالی، ناراحتی) به خود بگیرند.
این‌ها فقط چند نمونه از بازی‌های عالی برای کودکان در خانه هستند. مهم‌ترین نکته این است که بازی‌ها را متناسب با علاقه و روحیات کودک خود انتخاب کنید، در بازی با او مشارکت کنید و اجازه دهید خلاقیت و تخیلش شکوفا شود. بازی کردن فرصتی فوق‌العاده برای یادگیری، رشد و ایجاد خاطرات شاد است.
